ഒറ്റയാന്റെ ആത്മീയ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ – എം. കെ.ജോര്‍ജ്

സംഘടിത മതങ്ങളിൽനിന്നുള്ള വ്യക്തികളുടെ കൊഴിഞ്ഞുപോക്ക് വർധിച്ചുവരുന്ന ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ, വ്യവസ്ഥാപിത മതങ്ങൾക്കു പുറത്ത് ആത്മീയതയെ തേടുന്നവരുടെ എണ്ണവും കൂടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകകയാണ്. ‘ആത്മീയമാണ് മതപരമല്ല’ (Spiritual But Not Religious – SBNR) എന്നത് ‘ആത്മീയമാണ് യോജിപ്പില്ല’ (Spiritual But Not Affiliated – SBNA) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. സാധാരണയായി ‘മതപരത്തെക്കാൾ ആത്മീയം’ (More Spiritual than Religious) എന്ന പ്രയോഗത്തിലൂടെയും ഇത് സൂചിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സംഘടിതമതത്തെ പുരോഗതിയുടെ ഏക മാർഗമായി പരിഗണിക്കാത്ത ആത്മീയ ജീവിതരീതിയെ സ്വയം അടയാളപ്പെടുത്താൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഈ സംജ്ഞയ്ക്ക് ലോകമെമ്പാടും വ്യാപകമായ സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നുമുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, മതപരമായി ഒരു വിഭാഗത്തോടും ബന്ധമില്ലാത്ത വ്യക്തികളെ സൂചിപ്പിക്കാൻ ‘നൺസ്’ (Nones) എന്ന പ്രയോഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ ഗണത്തിൽ നിരീശ്വരവാദികളും അജ്ഞേയവാദികളും ഉൾപ്പെടാം.

2020-ൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്: ‘മതപരമായ ബന്ധമില്ലായ്മ എന്നത് ക്രമേണ വ്യാപകമായ ഒരു പ്രതിഭാസമായി മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. യൂറോപ്പ്, കിഴക്കൻ ഏഷ്യ, വടക്കേ അമേരിക്ക, ഓസ്‌ട്രേലിയ എന്നിവയാണ് ഈ പ്രവണതയിൽ മുൻപന്തിയിൽ നിൽക്കുന്ന ഭൂപ്രദേശങ്ങൾ. 2017-2020 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രതികരിച്ചവരിൽ 25.9% പേർ ഒരു മതവിഭാഗത്തിലും ഉൾപ്പെടുന്നില്ല. യൂറോപ്പിൽ ഇത് 30.2% ആണെങ്കിൽ യൂറോപ്പിന് പുറത്തുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ 21.7% ആണ്. പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇത് ഒരു ഭൂരിപക്ഷ പ്രവണതയായി മാറിയിട്ടുമുണ്ട്, മറ്റു പലതും സമാനമായ സാഹചര്യത്തിലേക്ക് സാവധാനത്തിൽ നീങ്ങുന്നു. മറ്റു രാജ്യങ്ങളുമായി താരതമ്യംചെയ്യുമ്പോൾ യൂറോപ്പിന്റെ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷത, മതപരമായ ബന്ധമില്ലാത്തവരുടെ എണ്ണം കൂടുതലാണെന്നതും, അവരുടെ മതപരമായ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ വളരെ കുറവാണെന്നതുമാണ്.’¹

എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ആത്മീയബദൽ

ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സംഘടിതമതത്തിന്റെ തലവനെന്ന നിലയിൽ, ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പ അന്യമതസ്ഥരെയും മറ്റു വിശ്വാസധാരകളിൽപ്പെട്ടവരെയുംപോലും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ആത്മീയ ലോകത്തേക്ക് വാതിൽ തുറന്നിട്ടു എന്നതാണ് ഈ ലേഖനത്തിന്റെ പ്രധാന നിരീക്ഷണം. ലോകം ഈ സമീപനത്തോട് ക്രിയാത്മകമായി പ്രതികരിക്കുന്നതായി കാണാം. മറ്റു മതവിശ്വാസികൾക്കിടയിലും അവിശ്വാസികൾക്കിടയിലും മാർപാപ്പയ്ക്കുള്ള വലിയ ജനപ്രീതി ഇതിനു തെളിവാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമീപകാല രോഗാവസ്ഥയിൽ ഇതു കൂടുതൽ പ്രകടമായി. കത്തോലിക്കർക്കും മറ്റു ക്രിസ്ത്യാനികൾക്കും പുറമേ, നിരവധി പേർ അദ്ദേഹത്തിന് ആശംസകൾ നേരുകയും വേഗം സുഖം പ്രാപിക്കാൻ പ്രാർഥിക്കുകയും ചെയ്തു. 2025 മാർച്ച് 17-ലെ ഗാർഡിയൻ പത്രത്തിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: ‘സഭയ്ക്കകത്തും പുറത്തുമുള്ള പുരോഗമനവാദികൾ അദ്ദേഹം കൂടുതൽ കാലം തുടരുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കണം. സാർവത്രികമൂല്യങ്ങൾ നിരാകരിക്കപ്പെടുകയും ഇടുങ്ങിയതും ആക്രമണാത്മകവുമായ ദേശീയ താൽപര്യങ്ങൾക്കായി മാറ്റിനിറുത്തപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ, ലോകവേദിയിൽനിന്നുള്ള പോപ്പിന്റെ അനിവാര്യമായ അസാന്നിധ്യം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം ഓർമിപ്പിക്കുന്നു’.

ആത്മീയതയെ കൃത്യമായി നിർവചിക്കുക എന്നത് എളുപ്പമല്ല. എന്നാൽ, ആഴത്തിലുള്ള ചിന്തകളിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ഒരു ധാരണ രൂപീകരിക്കുന്നതിനായി, ആത്മീയതയെ ‘മനുഷ്യത്വത്തിന്റെ ഒരു വശം’ ആയി കണക്കാക്കാം. ഇത് വ്യക്തികൾ തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന് അർഥവും ലക്ഷ്യവും കണ്ടെത്തുകയും പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന രീതിയെയും, ഈ നിമിഷവുമായും, തങ്ങളുമായും, മറ്റുള്ളവരുമായും, പ്രകൃതിയുമായും, പ്രാധാന്യമുള്ളതോ പവിത്രമായതോ ആയ ബന്ധം അനുഭവിക്കുന്ന രീതിയെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു (ക്രിസ്റ്റീന പുച്ചാൽസ്കി)². തന്നെക്കാൾ വലിയ ഒന്നുമായി ബന്ധപ്പെടുക, വ്യക്തിപരമായ വളർച്ച ഉറപ്പാക്കുക, മറ്റുള്ളവരുടെ ക്ഷേമത്തിനു സംഭാവന ചെയ്യുക, കാരുണ്യം, അഹിംസ, സമാധാനം തുടങ്ങിയ ഗുണങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, ഭൂമിയെയും അതിന്റെ നിലനില്പിനെയും പരിപാലിക്കുക എന്നിവയെല്ലാം ആത്മീയതയുടെ പൊതുവായ ഘടകങ്ങളായി കണക്കാക്കാം. മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ഒഴിവാക്കപ്പെടുമ്പോൾ പോലും, ധ്യാനം, നിശ്ശബ്ദത, മാനസിക സമാധാനം, പ്രാർഥന, സേവനം, ഉപവാസം, ഇന്ദ്രിയനിയന്ത്രണം തുടങ്ങിയ പൊതുവായ ആത്മീയാനുഷ്ഠാനങ്ങൾ ഒരു ആത്മീയ അന്വേഷണത്തിൽ സാധാരണമായി കാണപ്പെടുന്നു.

ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയും ആത്മീയ ജീവിതവും

അങ്ങനെയെങ്കിൽ, ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പ മുന്നോട്ടുവയ്ക്കുന്ന എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ആത്മീയതയുടെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്?

കാരുണ്യം

ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയുടെ വാക്കുകളിലും പ്രവൃത്തികളിലും കാരുണ്യം ഒരു പ്രബല ഘടകമാണ്. കരുണാമയനായ ദൈവത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിപരമായ അനുഭവത്തിന്റെ പ്രതിഫലനമാണിത്. കരുണയെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ അപ്പസ്തോലിക ലേഖനം ജനങ്ങളോട് ദൈവത്തിന്റെ കാരുണ്യത്തിലേക്ക് മടങ്ങാനും കരുണയുള്ളവരായിരിക്കാനും ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ആളുകളോടുള്ള കരുണയെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഊന്നൽ ചിലരെങ്കിലും സഭയെ അസ്ഥിരപ്പെടുത്തുകയാണെന്ന് ചിന്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു. തന്റെ ഒരു പ്രബോധനത്തിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “കരുണാനിധിയായ യേശുവിന്റെ സമാധാനം, ക്ഷമ, മുറിവുകൾ എന്നിവയാൽ നമുക്ക് നവീകരിക്കപ്പെടാം. കരുണയുടെ സാക്ഷികളാകാനുള്ള കൃപയ്ക്കായി നമുക്ക് അപേക്ഷിക്കാം. ഈ രീതിയിൽ മാത്രമേ നമ്മുടെ വിശ്വാസം സജീവമാകുകയും നമ്മുടെ ജീവിതം ഏകീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുകയുള്ളൂ. ഈ രീതിയിൽ മാത്രമേ നാം ദൈവത്തിന്റെ സുവിശേഷം, അതായത് കാരുണ്യത്തിന്റെ സുവിശേഷം പ്രഘോഷിക്കുകയുള്ളൂ.”

യുദ്ധക്കെടുതി അനുഭവിക്കുന്നവർ, കുടിയേറ്റക്കാർ, സ്ത്രീകൾ, കുട്ടികൾ എന്നിവർക്കുവേണ്ടിയുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാക്കുകളും പ്രവൃത്തികളും കാരുണ്യത്തിനായുള്ള ഈ ആഹ്വാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. രോഗാവസ്ഥയിൽ ആയിരുന്നിട്ടും, പെസഹ വ്യാഴാഴ്ച അദ്ദേഹം റോമിലെ റെജീന കോയ്‌ലി ജയിൽ സന്ദർശിക്കുകയുണ്ടായി.

അയല്‍പക്ക സ്നേഹം

കരുണയുള്ള ഒരു വ്യക്തി എപ്പോഴും പ്രാന്തപ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് പോകാൻ സന്നദ്ധനായിരിക്കണം. മാർപാപ്പ പറഞ്ഞു: “സഭ സ്വയം പുറത്തുവരാനും പ്രാന്തപ്രദേശങ്ങളിലേക്കു പോകാനുമാണ് വിളിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ഇത് ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ അയല്‍പക്കപ്രദേശങ്ങൾ മാത്രമല്ല, പാപത്തിന്റെയും വേദനയുടെയും അനീതിയുടെയും അജ്ഞതയുടെയും, മതത്തോടുള്ള നിസ്സംഗതയുടെയും, ബൗദ്ധികപ്രവാഹങ്ങളുടെയും, എല്ലാ ദുരിതങ്ങളുടെയും രഹസ്യം നിലനിൽക്കുന്ന അസ്തിത്വപരമായ നമ്മുടെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങൾകൂടിയാണ്.” ഇത് ടാഗോറിന്റെ കവിതയെ ഓർമിപ്പിക്കുന്നു: ‘ഈ ജപവും പാട്ടും മണികളുടെ കിലുക്കവും ഉപേക്ഷിക്കൂ… നിങ്ങളുടെ കണ്ണുകൾ തുറന്നു നോക്കൂ, നിങ്ങളുടെ ദൈവം നിങ്ങളുടെ മുന്നിലുണ്ട്. കർഷകൻ കഠിനമായ നിലം ഉഴുതുമറിക്കുന്നിടത്തും പാത നിർമാതാവ് കല്ലുകൾ ഉടയ്ക്കുന്നിടത്തും അവൻ ഉണ്ട്…’

വർത്തമാനകാലത്തിൽ ജീവിക്കുക

ഔപചാരിക വേഷവിധാനങ്ങൾപോലും ഇല്ലാതെ, രോഗമുക്തി നേടിയ ഉടൻ ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള പ്രത്യക്ഷപ്പെടലിനെക്കുറിച്ച് ജാവിയർ മാർട്ടിനെസ്-ബ്രോക്കൽ നിരീക്ഷിച്ചത് ഇങ്ങനെയാണ്: “ഒരുപക്ഷേ, മാർപാപ്പ ശാരീരികമായി ശക്തി വീണ്ടെടുത്തതായി തോന്നുകയും, ഗൃഹത്തിനുള്ളിൽ ഒതുങ്ങിക്കൂടുന്നത് ഫലപ്രദമല്ലെന്നു കരുതുകയും ചെയ്തിരിക്കാം. അതിനാൽ, ഈ സാഹചര്യങ്ങളെല്ലാം ഏറ്റെടുക്കേണ്ട ന്യായമായ വെല്ലുവിളികളായി അദ്ദേഹം വിലയിരുത്തുന്നു. താൻ ഇപ്പോഴും സജീവമാണെന്ന് പ്രകടമാക്കാനും എത്രത്തോളം മുന്നോട്ട് പോകാൻ സാധിക്കുമെന്ന് തിരിച്ചറിയാനും അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിക്കുന്നു.”³ ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പ എപ്പോഴും വർത്തമാനകാലത്തിലെ മനുഷ്യനായി നിലകൊള്ളുന്നു, അതിന്റെ എല്ലാ സൗന്ദര്യങ്ങളോടും യാഥാർഥ്യങ്ങളോടും കൂടി.

പരിധികളുടെ ലംഘനവും

സാഹസികതയും

അതിരുകൾ ലംഘിക്കുക എന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയതയുടെ ഒരു ഭാഗമാണ്. ആഞ്ചെല ഗിയുഫ്രിഡ അടുത്തിടെ  ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെടുകയുണ്ടായി: ഫ്രാന്‍സിസ് മാർപാപ്പ തന്റെ പാപ്പാ ഭരണകാലയളവിൽ പലപ്പോഴും വ്യവസ്ഥാപിത അതിരുകൾ ഭേദിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, കോവിഡ്-19 വ്യാപനം നിലനിൽക്കുകയും ഉയർന്ന സുരക്ഷാഭീഷണികൾ നിലവിലുണ്ടായിരിക്കുകയും ചെയ്ത 2021-ൽ ഇറാഖ് സന്ദർശിക്കരുതെന്ന ശക്തമായ നിർദേശങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും അദ്ദേഹം അവിടേക്ക് യാത്രചെയ്തു. ‘ഹോപ്പ്’ എന്ന തന്റെ ആത്മകഥയിൽ അദ്ദേഹം വെളിപ്പെടുത്തിയതുപോലെ, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്റലിജൻസും ഇറാഖി പോലീസും സംയുക്തമായി നടത്തിയ ശ്രമങ്ങളിലൂടെ ഈ യാത്രയ്ക്കിടെ അദ്ദേഹത്തെ വധിക്കാനുള്ള ഇരട്ട ചാവേർ ആക്രമണ ശ്രമം പരാജയപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു.

പ്രാർഥനയിൽ വിശ്വസിക്കുക

തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട നിമിഷം മുതൽ ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പ ജനസമൂഹത്തോട് നിരന്തരമായി പ്രാർത്ഥനാ സഹായം അഭ്യർഥിക്കുകയും, അവർക്കുവേണ്ടി താൻ പ്രാർഥിക്കുമെന്ന് ഉറപ്പുനൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. പ്രാർഥനയെ എങ്ങനെ മനസ്സിലാക്കിയാലും, അതിനായി സ്ഥിരമായ സമയം നീക്കിവയ്ക്കുന്നതാണ് ഒരു യഥാർഥ ആത്മീയജീവിതം.

ചുരുക്കത്തിൽ, ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആത്മീയതയുടെ ഭംഗി എന്നത്, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സംഘടിതവും ശ്രേണിപരവുമായ സഭയുടെ തലവനായിരിക്കുമ്പോൾത്തന്നെ, സാധാരണക്കാരുടെ, പ്രത്യേകിച്ച് കഷ്ടപ്പെടുന്നവരുടെ ജീവിതത്തിൽ ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയ, കാരുണ്യത്തിന്റെയും നീതിയുടെയും ആത്മീയതയെ അദ്ദേഹം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു എന്നതാണ്. അദ്ദേഹം ഒരു “ഒറ്റയാന്‍” ആണ്. സാഹസികത ഏറ്റെടുക്കാനും അതിരുകൾ മറികടക്കാനും അദ്ദേഹം സന്നദ്ധനാണ്. അദ്ദേഹം നിരന്തരമായ പ്രാർഥനയെ ആശ്രയിക്കുന്നു.

എല്ലാവർക്കുമല്ലെങ്കിലും, മിക്കവർക്കും ഫ്രാൻസിസ് മാർപാപ്പയെ ഇഷ്ടപ്പെടാന്‍ കാരണം ഇതുതന്നെയാണ്.

References:

1. https://isr.fbk.eu/wp-content/uploads/2020/07/Mapping-Religious-Nones-in-112-Countries-Report.pdf
2. https://www.takingcharge.csh.umn.edu/what-spirituality What is Spirituality. Accessed on 16.04.2025
3. The Guardian April 17 , 2025.

---